یاداشت؛شوراها، چشم‌بینای مردم در مدیریت شهرها و روستاها هستند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «امروز خمین»؛ نهم اردیبهشت ماه در تقویم جمهوری اسلامی ایران به عنوان روز شوراها نامگذاری شده است.
این روز یادآور اهمیت نهادهای مردمی و مشارکت عمومی در اداره امور کشور است. شوراها به عنوان یکی از ارکان مهم نظام اسلامی، تجلی‌بخش اصل مردمسالاری دینی و نشانگر اعتماد نظام به مردم در تعیین سرنوشت خویش هستند.
شوراها در فرهنگ سیاسی ایران ریشه‌ای دیرینه دارند. از دوران مشروطه، ایده مشارکت مردم در اداره امور محلی مطرح شد، اما به دلیل موانع سیاسی و اجتماعی، این نهادها نهادینه نشدند. پس از انقلاب اسلامی، با تأکید امام خمینی (ره) بر مردمسالاری دینی، شوراها به عنوان یکی از ارکان حکومت مورد توجه قرار گرفتند.
اولین انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا در سال ۱۳۷۷ برگزار شد و از آن زمان، این نهادها به تدریج جایگاه خود را در نظام اداری ایران تثبیت کردند. نهم اردیبهشت نیز به پاسداشت این دستاورد و تأکید بر نقش شوراها در توسعه محلی، به عنوان روز شوراها نامیده شد.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصل هفتم، شوراها را از ارکان تصمیم‌گیری و اداره کشور معرفی می‌کند. همچنین در اصل یکصدم تا یکصد و ششم، وظایف و اختیارات شوراهای اسلامی شهر و روستا مشخص شده است.
بر این اساس، شوراها مسئول برنامه‌ریزی محلی، نظارت بر شهرداری‌ها و بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی مناطق خود هستند.
این اصول نشان‌دهنده نگاه بلند نظام اسلامی به نقش مردم در حکمرانی است. شوراها نه تنها ابزاری برای تمرکز زدایی، بلکه نمادی از حکومت مردمی هستند که بر اساس آموزه‌های اسلامی شکل گرفته‌اند.
از زمان تشکیل رسمی شوراها، این نهادها توانسته‌اند دستاوردهای قابل توجهی در عرصه مدیریت محلی داشته باشند، از جمله:
افزایش مشارکت مردمی: حضور پررنگ مردم در انتخابات شوراها نشان‌دهنده اعتماد عمومی به این نهاد است.
تمرکززدایی و توسعه محلی: شوراها با شناسایی نیازهای منطقه‌ای، زمینه را برای توسعه متوازن فراهم کرده‌اند.
شفافیت و پاسخگویی: نظارت شوراها بر عملکرد شهرداری‌ها و دستگاه‌های اجرایی، به کاهش فساد اداری کمک کرده است.
تقویت هویت محلی: برنامه‌ریزی‌های فرهنگی و اجتماعی شوراها، موجب احیای آداب و سنت‌های بومی شده است.
علیرغم دستاوردهای ارزشمند، شوراها با موانعی روبرو هستند که برخی از آنها عبارتند از:
کمبود منابع مالی: بسیاری از شوراها به دلیل محدودیت بودجه، قادر به اجرای پروژه‌های بزرگ نیستند.
تداخل اختیارات با نهادهای دولتی: در برخی موارد، دستگاه‌های اجرایی مستقل از شوراها عمل می‌کنند.
ضعف در آموزش اعضا: برخی نمایندگان شوراها به دلیل عدم آگاهی کافی از قوانین، کارایی لازم را ندارند.
چالش‌های سیاسی: گاهی اختلاف نظرهای جناحی، مانع از تصمیم‌گیری بهینه می‌شود.
برای غلبه بر این مشکلات، تقویت قانون‌گذاری، افزایش بودجه محلی و آموزش مستمر اعضای شوراهه ضروری است.
شوراها می‌توانند به عنوان موتور محرکه توسعه پایدار عمل کنند. با تقویت این نهادها، می‌توان به اهدافی همچون:
عدالت محلی: توزیع عادلانه امکانات در شهرها و روستاها
حفاظت از محیط زیست: برنامه‌ریزی برای کاهش آلودگی و توسعه فضای سبز
اقتصاد مقاومتی: حمایت از تولیدات داخلی و اشتغال‌زایی منطقه‌ای
دست یافت. آینده شوراها در گرو حمایت دولت و مشارکت فعال مردم است.
نهم اردیبهشت، روز شوراها، تنها یک مناسبت تقویمی نیست؛ بلکه نماد اعتماد نظام به مردم و تجلی حکومت مردمی است.
شوراها پل ارتباطی بین دولت و ملت هستند و تقویت آنها به معنای تقویت دموکراسی محلی و توسعه متوازن کشور است. در آستانه این روز، ضرورت دارد تا با نگاهی نقادانه به عملکرد گذشته، راهکارهایی برای توانمندسازی هرچه بیشتر این نهاد مردمی ارائه شود.
شوراها، چشم‌بینای مردم در مدیریت شهرها و روستاها هستند. حمایت از آنها، سرمایه‌گذاری برای آینده ایران است.
دیدگاهتان را بنویسید